Fault Lines is een gemeenschappelijk project, maar slagwerker Dana Fitzsimons is toch wel de duidelijke leider, dit is het tweede album dat een speerpunt is in zijn oeuvre, het vorige The Cheap Ensemble uit 2017 was geïnspireerd op een schilderij van Gerhard Richter en vertegenwoordigde gevoelens van melancholie en nostalgie die Fitzsimons toen ondervond, “Fault Lines” daarentegen vertegenwoordigt een meer optimistische en energieke gemoedstoestand. Fitzsimons is al jarenlang een fervent liefhebber van free-jazz, tijdens de Covid-19 lockdown had hij meer tijd om het een en ander te overdenken, ook hoe hij zichzelf muzikaal wilde uitdrukken, hij begon zijn spel anders te beluisteren en veranderde zijn drumstel om aan zijn nieuwe visie te beantwoorden. Het resultaat met het trio heeft geleid tot avontuurlijke, inventieve en lyrische muziek. Het trio bestaat uit de Amerikanen Fitzsimons op drums, Bill Graham op piano en Brandon Boone op bas. Zes van de composities staan op naam van Bill Graham, “Agitation Lullaby” is geschreven door Fitzsimons en Chis Otts, “Chrystals” is een product van het trio, “Where or When” is een standard van Rodgers en Hart, “It should’ve happened a long time ago” is van Paul Motian en “Amelia” is een nummer van Joni Mitchell.

Ondanks dat er veel vrijheid zit in de muziek van Fitzsimons en zijn twee collega’s vindt hij toch dat de muziek vol ritme en lyriek moet zitten zodat de luisteraar echt wordt uitgenodigd tot het genieten van de muziek, zelfs voor diegenen die niet gewend zijn aan free jazz. In mijn opinie kan de muziek niet spannend genoeg zijn want dat is toch eigenlijk de essentie van jazz muziek, het steeds weer opnieuw zoeken naar nieuwe paden en uitdagingen, nooit stilstaan bij een inmiddels bereikte statuur, vandaar dat mijn interesse voor de muziek van een himmelhoch jauchzend binnengehaalde muzikant als Wynton Marsalis inmiddels is gedaald tot het nulpunt omdat hij eigenlijk niets nieuws meer brengt maar vast zit in de traditionele jazz. Des te aangenamer dat deze drie Amerikanen wel hun eigen gang gaan, natuurlijk met een hang naar de traditie met hun liefde voor de muziek van Chick Corea, Keith Jarrett en Paul Motian, maar ze hebben hun eigen ideeën en interpretaties. En het is geslaagd, de muziek heeft een eigen leven, eens temeer door de knappe composities. Veel vrijheid en inventiviteit in deze muziek, belangrijk is, dat hoewel Fitzsimons de slagwerker is op dit album, zowel Graham en Boone ook drummers zijn en dat zorgt ervoor dat het album een sterk ritmisch karakter heeft.

Opvallend is het enorm hechte samenspel van de drie muzikanten, ze weten elkaar prima te vinden, waardoor het improviseren gaat als van een leien dakje. De muziek beweegt van bijna stilstaande klanken zoals in “Ice bridges before road” (Bill Graham) tot een snelle compositie met veel tempowisselingen in “Weeble Wobbles” (Bill Graham), het resultaat is intrigerende en intrinsiek spannende muziek, die ondanks de relatief onbekende namen, althans in Europa, nodig wat meer voor het voetlicht moet worden gebracht. Dit is alvast een eerste poging.

Jan van Leersum